Το Σχολείο στην Αρχαία Σπάρτη

Ο σκοπός του Σπαρτιατικού σχολείου ήταν να κάνει τα παιδιά χρήσιμους πολίτες, πιστούς και αφοσιωμένους φύλακες της πολιτείας, καλούς στρατιώτες που θα υπεράσπιζαν την πόλη.
Τα σχολεία στην αρχαία Σπάρτη ήταν κάτω από τον αυστηρό έλεγχο του κράτους. Οταν τα αγόρια γίνονταν επτά χρόνων, ανήκαν ολοκληρωτικά στο κράτος μέχρι το τέλος της ζωής τους. Ανήκαν σε ομάδες που τις διοικούσαν οι μεγαλύτεροι μέχρι την ηλικία των ένδεκα χρόνων. Οταν γίνονταν δώδεκα χρόνων φορούσαν όλο το χρόνο ένα μανδύα και κοιμόντουσαν πάνω σε στρώματα καμωμένα από καλάμια, όλοι μαζί σε κοιτώνες. Από τα 16 χρόνια τους ως τα 20 τα παιδιά ονομάζονταν έφηβοι. Συνήθιζαν στις ταλαιπωρίες, στην πείνα και στο κρύο. Το φαγητό τους ήταν λίγο και άνοστο και έτσι αναγκάζονταν να κλέβουν φαγητό. Αυτό ήταν μέρος της εκπαίδευσής τους, γιατί τους δίδασκε να είναι τολμηροί και έξυπνοι.
Η καλλιέργεια του πνεύματος έπαιζε μικρότερο ρόλο στη ζωή τους. Μάθαιναν μόνο γραφή και ανάγνωση. Η μουσική, όμως, τα ποιήματα και ο χορός έπαιζαν σημαντικό μέρος στη ζωή τους. Ο αυλός και τα τραγούδια ρύθμιζαν τις κινήσεις του στρατού.Ο σκοπός του κάθε τραγουδιού είχε σαν στόχο να γεμίσει τα αγόρια με ενθουσιασμό για πόλεμο. Οι Σπαρτιάτες θεωρούσαν τη μουσική σαν μία ακόμη ευκαιρία για ενίσχυση της πειθαρχίας. Η μουσική, πίστευαν, είχε τη δύναμη να "ερεθίζει την ψυχή των νέων"γιατί τόνιζαν στα τραγούδια τους ότι ο θάνατος για την πατρίδα είναι μεγάλη δόξα.
Οι διάφορες ομάδες έπαιρναν μέρος σε διαγωνισμούς τραγουδιού και χορού. Στις γιορτές που λέγονταν των "γυμνοπαιδών"λάβαιναν μέρος όλοι οι Σπαρτιάτες κάθε ηλικίας και φύλου.
Οταν χόρευαν στις γιορτές, σχημάτιζαν τρεις χορούς: το χορό των γερόντων, το χορό των ανδρών και το χορό των παιδιών. Ο χορός των γερόντων έψαλλε: "Κάποτε είμαστε εμείς γενναία παληκάρια". Ο χορός των ανδρών απαντούσε: "Τώρα είμαστε εμείς. Δοκίμασε αν θέλεις". Ο χορός των παιδιών έλεγε: "Εμείς θα γίνουμε καλύτεροί σας".
Το κράτος φρόντιζε και για την εκπαίδευση των κοριτσιών που και αυτά γύμναζαν το σώμα τους με τρέξιμο, άλματα, δίσκο και ακόντιο.