Μπιλ Γκέιτς:«Το μέλλον είναι η εκπαίδευση»

«Το μέλλον είναι η εκπαίδευση»
συνέντευξη στον ΔΗΜΗΤΡΗ ΤΣΙΟΔΡΑ

Πόσο θα αλλάξει τη ζωή μας η τεχνολογία τις επόμενες δεκαετίες; Θα πηγαίνουμε στο γραφείο ή θα δουλεύουμε από το σπίτι; Η διδασκαλία στα σχολεία θα γίνεται με διαφορετικό τρόπο;

**Ο Μπιλ Γκέιτς είναι σίγουρα το πιο κατάλληλο πρόσωπο για να απαντήσει στα ερωτήματα. **Ο ιδρυτής της Microsoft, που βρέθηκε για 6 ώρες στην Αθήνα, στα 30 λεπτά της συνέντευξης δεν είχε κανένα πρόβλημα να μιλήσει για τα πάντα: από το αν οι ΗΠΑ θα εξακολουθήσουν να είναι κυρίαρχη δύναμη, μέχρι την κριτική που δέχεται η Microsoft για τη δημιουργία «κλειστών συστημάτων» και τις ανεκπλήρωτες φιλοδοξίες του.

* Πώς φαντάζεστε ότι θα είναι ο κόσμος της τεχνολογίας σε 5-10 χρόνια;- Οι τεχνολογίες αλλάζουν πολύ γρήγορα. Αρκεί να σκεφθούμε ότι πριν από 10 χρόνια, η χρήση του προσωπικού υπολογιστή του Ιντερνετ και των κινητών τηλεφώνων ήταν πολύ περιορισμένη, ότι ακούγαμε μουσική από δίσκους και CD, ότι για να διαβάσεις μια εγκυκλοπαίδεια χρειαζόταν να ξεφυλλίσεις πολύ μεγάλο όγκο χαρτιού. Τα επόμενα δέκα χρόνια πιστεύω ότι οι αλλαγές θα είναι ακόμη μεγαλύτερες. Θα διαβάζουμε περισσότερο στην οθόνη, θα μπορούμε να μιλάμε στο κινητό και να μας απαντά σε ερωτήσεις, θα κάνουμε περισσότερα πράγματα αγγίζοντας μια οθόνη ή απλά μιλώντας σε κάποια συσκευή, θα χρησιμοποιούμε λιγότερο μελάνι. Τώρα βρισκόμαστε στην αρχή μιας νέας ψηφιακής δεκαετίας, που το βασικό της χαρακτηριστικό θα είναι η εύκολη επικοινωνία και η ανταλλαγή πληροφοριών σ' όποιο μέρος του κόσμου κι αν βρίσκεται κάποιος.

* Πώς αυτές οι αλλαγές θα επηρεάσουν τον τρόπο με τον οποίο εργαζόμαστε;- Σίγουρα θα βοηθήσουν να γίνει πιο παραγωγική η εργασία, να οργανώνονται πιο πολύπλοκα προγράμματα, ν' αποφεύγεται η ρουτίνα και η επανάληψη των ίδιων πραγμάτων. Οι τηλεδιασκέψεις, που σήμερα είναι δαπανηρές, θα είναι ένα μια καθημερινή δραστηριότητα και το κινητό τηλέφωνο θα χρησιμεύει σε πολύ περισσότερα πράγματα. Στη Microsoft κάνουμε έρευνα, σχετικά με το πώς θα χάνεται όλο και λιγότερο χρόνος και πώς η εργασία μπορεί να γίνεται περισσότερο παραγωγική.

* Αυτό σημαίνει ότι θα δουλεύουμε περισσότερο στο σπίτι μας ή στο χώρο που επιλέγουμε και λιγότερο στο γραφείο;- Σίγουρα θα υπάρχει απελευθέρωση από τη σημερινή υποχρέωση της φυσικής παρουσίας. Σε πολλούς ανθρώπους δεν αρέσει η πειθαρχία κι επιθυμούν να έχουν τη δυνατότητα επιλογής για το πώς, πόσο και πού θα δουλέψουν. Σε δέκα χρόνια, κάποιος θα έχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιεί φορητή οθόνη τσέπης, να την προσαρμόζει, να την ανοίγει και να την κλείνει σαν πάπυρο, να ενημερώνεται και να επικοινωνεί.

* Μιλώντας τον Απρίλιο του 2007 στο Πεκίνο, είπατε ότι «η εκπαίδευση είναι η πιο σημαντική επένδυση για το μέλλον». Με ποιον τρόπο το Ιντερνετ θα αλλάξει το εκπαιδευτικό σύστημα;- Η επένδυση στην εκπαίδευση είναι σαφώς το πιο σημαντικό πράγμα. Για τη στοιχειώδη εκπαίδευση το βασικό στοιχείο είναι πάντα οι δάσκαλοι. Ο τρόπος που συνεργάζονται με τα παιδιά, που μοιράζουν δουλειά, που ανταλλάσσουν απόψεις. Για το κολέγιο ένα βασικό στοιχείο είναι οι διαλέξεις. Αυτές πλέον είναι διαθέσιμες στον καθένα. Μπορείς να βρεις εύκολα τις διαλέξεις στο ΜΙΤ, στο Γέιλ κ.λπ. Εγώ προσωπικά, όταν θέλω να φέρω στο μυαλό μου κάποια πράγματα για τη χημεία, μπορώ να δω μια διάλεξη στον υπολογιστή. Ομως είναι πολύ σημαντικό πράγμα η συνεργασία, η διαδικασία αξιολόγησης.

* Πιστεύετε ότι κάποια στιγμή το πανεπιστήμιο θα είναι πολύ διαφορετικό, χωρίς campus, όπου όλα θα γίνονται μέσω Ιντερνετ;- Πιστεύω ότι ένα πανεπιστήμιο δεν είναι μόνο οι διαλέξεις. Υπάρχουν φυσικά οι διαλέξεις και κάποιος μπορεί να έχει τον κατάλογο και να παρακολουθεί αυτές που θέλει. Αλλά αυτό είναι για πολύ ειδικές περιπτώσεις σπουδαστών. Η συνεργασία μεταξύ των φοιτητών, η κατεύθυνση που δίνεται από τους καθηγητές, η κοινωνική ζωή στο πανεπιστήμιο, θα εξακολουθήσουν να είναι πολύ σημαντικά. Η τεχνολογία, απλώς, μπορεί να βοηθήσει στη διερεύνηση των παραπάνω πεδίων. Αλλωστε, το 80% των σπουδαστών πιστεύει ότι η φυσική παρουσία είναι πολύ σημαντικό πράγμα.

* Τι πρέπει να κάνουν οι κυβερνήσεις ώστε να εκμεταλλευθούν στην εκπαίδευση την ανάπτυξη της τεχνολογίας;- Πρώτα απ' όλα πρέπει να βοηθήσουν ώστε να δημιουργηθούν σύγχρονες υποδομές για το Ιντερνετ. Ομως η τεχνολογία από μόνη της δεν αρκεί για να αντιμετωπιστούν όλα τα προβλήματα της εκπαίδευσης. Πρέπει να αλλάξουν τα προγράμματα σπουδών. Η διδασκαλία της ιστορίας και των επιστημών μπορεί να γίνεται on line. Το πιο σημαντικό, όμως, είναι η εμπλοκή των δασκάλων σ' όλα αυτά. Το να παρακολουθούν τις τεχνολογικές εξελίξεις, να μπορούν να δουλέψουν μ' αυτές και να διδάξουν τα παιδιά να εργάζονται μ' αυτό τον τρόπο.

* Επηρεάζει το Ιντερνετ τη λειτουργία της δημοκρατίας;- Φυσικά επηρεάζει. Σήμερα ο καθένας μπορεί να δημοσιεύει πράγματα. Παλιότερα αυτό γινόταν μόνο από τις εφημερίδες, τους τηλεοπτικούς και τους ραδιοφωνικούς σταθμούς. Σήμερα υπάρχει ελευθερία πληροφόρησης. Μπορούμε να ακούμε τη φωνή των άλλων. Μαθαίνεις νέα από διαφορετικές πηγές. Η λογοκρισία είναι πλέον πάρα πολύ δύσκολη.

* Διαβάζεις, όμως, και πολλές ανακρίβειες, ακόμη και ψέματα.- Οι πολίτες κρίνουν ποια site πρέπει να εμπιστευθούν. Πιστεύω ότι οι πληροφορίες που παρέχονται μέσω Ινερνετ, βοηθούν τη δημοκρατία.

* Η τεχνολογία, όμως, αυξάνει αντί να μειώνει το χάσμα ανάμεσα στις φτωχές και τις πλούσιες χώρες.- Κάθε νέο επίτευγμα στην ιατρική και την τεχνολογία είναι αρχικά διαθέσιμο στους πιο εύπορους και χρειάζεται αρκετός χρόνος για να φθάσει σ' εκείνους που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη. Το βλέπουμε στην καταπολέμηση ασθενειών ή στην αντιμετώπιση του αναλφαβητισμού. Το ζήτημα, λοιπόν, είναι πώς θα μειώσουμε τον χρόνο, ώστε οι νέες ανακαλύψεις να έχουν σύντομα αποτέλεσμα στους ανθρώπους που έχουν ανάγκη.

* Βλέπουμε ότι ένα πολύ μικρό ποσοστό ανθρώπων κατέχει το μεγαλύτερο ποσοστό του παγκόσμιου πλούτου. Πώς μπορεί να γεφυρωθεί αυτό το χάσμα; - Πράγματι το ζήτημα είναι όχι μόνο τι κάνουν οι ιδιώτες με το φιλανθρωπικό τους έργο, αλλά τι κάνουν οι κυβερνήσεις, που έχουν και την ευθύνη. Πρέπει να αυξήσουν τα κονδύλια της βοήθειας. Σε ομιλίες μου σε διάφορες εταιρείες λέω ότι πρέπει να χρησιμοποιήσουμε την τεχνογνωσία ώστε η πρόοδος αυτή να είναι διαθέσιμη στα πιο φτωχά στρώματα. Πρέπει να γίνει προσπάθεια από κυβερνήσεις, επιχειρήσεις και ιδιώτες ώστε να κατευθυνθούν περισσότερα κεφάλαια προς εκείνους που έχουν ανάγκη.

* Πιστεύετε ότι μπορούν να υπάρξουν τεχνολογικές λύσεις, οι οποίες θα βοηθήσουν στην αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών προβλημάτων;- Εχουν διοχετευθεί αρκετά χρήματα στην έρευνα προς αυτή την κατεύθυνση. Πιστεύω ότι στο μέλλον θα παράγεται ηλεκτρική ενέργεια και θα γίνονται οι μεταφορές δίχως να εκλύεται διοξείδιο του άνθρακα. Δυστυχώς, οι επιπτώσεις στο περιβάλλον τα επόμενα 50 χρόνια θα φανούν περισσότερο στους φτωχούς και λιγότερο στους πλούσιους.

* Θα 'θελα να κλείσουμε τη συζήτηση με μια προσωπική ερώτηση. Ποια είναι η ανεκπλήρωτη φιλοδοξία σας; Αν έχετε κάποια...- Πολλές! Κατ' αρχάς, ο υπολογιστής που ονειρευόμουν, όταν άφηνα τις σπουδές μου για να δημιουργήσω τη Microsoft, έγινε, όμως δεν είναι ακόμη τόσο έξυπνος και τόσο απλός στη χρήση όσο θα 'θελα. Αυτό το όνειρο συνεχίζει να προσπαθεί να το υλοποιήσει η Microsoft, με πολλά σπουδαία στελέχη που διαθέτει. Θέλω επίσης να συμβάλω όσο μπορώ στο να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα της πείνας, του AIDS, του αναλαφαβητισμού. Θέλω να δω τα παιδιά μου να μεγαλώνουν και να πηγαίνουν καλά στη ζωή τους. Εχω, όπως βλέπετε, πολλές ακόμη ανεκπλήρωτες φιλοδοξίες.

ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ - 03/02/2008