Γιατί τα ψάρια δεν κολυμπούν προς τα πίσω;

Οι γρήγοροι «κολυμβητές», όπως ο τόνος, μετακινούνται συστέλλοντας εναλλάξ τους μυς στα δύο πλευρά τους. Έτσι, παράγουν ένα «ωστικό» κύμα κατά μήκος του σώματός τους, που σπρώχνει το νερό τόσο από τα πλάγια όσο και από το πίσω μέρος του. Οι δύο αντίθετες δυνάμεις που ασκούν τα πλευρά αλληλοακυρώνονται, οπότε μένει η ώθηση που τους δίνει το πίσω μέρος τους, η οποία τα σπρώχνει μπροστά. 

Ο μόνος τρόπος με τον οποίο θα μπορούσε ένα ψάρι να κάνει... όπισθεν θα ήταν ένα «ωστικό» κύμα με αντίθετη κατεύθυνση, δηλαδή από την ουρά προς τη μύτη. Από τη στιγμή όμως που το μπροστινό μέρος ενός ψαριού είναι μυτερό και έχει αεροδυναμικό σχήμα, αυτή η δύναμη δεν είναι τόσο έντονη. Εξάλλου, το μπροστινό μέρος του σώματος ενός ψαριού δεν είναι τόσο ευέλικτο όσο το πίσω, οπότε και το «ωστικό» κύμα που θα μπορούσε να δημιουργήσει θα ήταν πολύ μικρότερο.

Βέβαια, τα ψάρια μετακινούνται και με έναν άλλο τρόπο: χρησιμοποιώντας τα πτερύγιά τους σαν κουπιά. Έτσι δεν κολυμπούν τόσο γρήγορα, αλλά μπορούν να κάνουν ευκολότερα μανούβρες. Δεν είναι λοιπόν τυχαίο το γεγονός ότι είδη που ζουν σε οικοσυστήματα με πολλά εμπόδια, όπως κοραλλιογενείς υφάλους,χρησιμοποιούν σχεδόν αποκλειστικά τα πτερύγιά τους για να μετακινούνται, ενώ μερικά από αυτά μπορούν ακόμη και να κολυμπήσουν προς τα πίσω.

Στην πραγματικότητα, τα μόνα ψάρια που δεν μπορούν καθόλου να κολυμπήσουν προς τα πίσω είναι όσα δεν έχουν νυκτική κύστη (μια «φούσκα» που βοηθά στην κολύμβηση), όπως οι καρχαρίες. Αυτά δε βουλιάζουν χάρη στην ώθηση που δίνει η διαρκής κίνηση του νερού στα θωρακικά πτερύγιά τους.

focus

Εργασία: Bάλε τίτλο σε κάθε παράγραφο και στείλε email

3Δ βίντεο με ψάρι σε κίνηση...