ΘΥΜΟΜΑΣΤΕ:
• Η υποτακτική
Η υποτακτική εκφράζει κατά κανόνα το ζητούμενο, το ενδεχόμενο και το επιθυμητό,
π.χ. Αν μαγειρέψω γεμιστά, θα είναι όλοι ευχαριστημένοι.
Συχνά παίρνει και άλλες σημασίες, όπως
της προτροπής (π.χ. Ας σταματήσετε αυτή τη φλυαρία!),
της παραχώρησης (π.χ. Ας δεχτούμε στην εκδρομή ακόμη έναν), της ευχής (π.χ. Μακάρι να ζήσει),
της απορίας (π.χ. Δεν είναι καθόλου καλά τα νέα, πώς να του το πω;),
της προσταγής (π.χ. Να τα πεις όλα),
της απαγόρευσης (π.χ. [Να] Μην πιστεύεις στον καθένα) κ.ά.
Η υποτακτική χαρακτηρίζεται από τη χρήση των μορίων να, ας, καθώς και από το ότι συνδυάζεται με τους συνδέσμους αν, εάν, όταν, πριν, πριν να, μόλις, προτού, άμα, για να, μήπως.
Στις απαγορεύσεις χρησιμοποιείται συνήθως η υποτακτική χωρίς το μόριο να, π.χ. (Να) Μην τον ακούς σε ό,τι σου λέει.
Η υποτακτική έχει την άρνηση μη(ν).
• Η προστακτική
Η προστακτική ανάλογα με την επικοινωνιακή συνθήκη μπορεί να εκφράζει,
προσταγή (π.χ. Προχωρήστε αργά και σταθερά προς τα εμπρός),
παράκληση (π.χ. Ελάτε, σας παρακαλώ, στις θέσεις σας) κ.ά.
Παραδείγματα προστακτικής(από το κείμενο):1(κλικ),2(κλικ)
Ορθογραφία προστακτικής(χρήσιμη για την άσκηση 6)
- Το [ι] πριν από την κατάληξη της προστακτικής γράφεται με γιώτα(ι) όταν το ρήμα τελειώνει σε -ίζω και με ήτα(η) όταν τελειώνει σε -ώ(είναι ρήματα β' συζυγίας,-ήστε)
- Έχουμε την κατάληξη -είτε